خودکفایی در کشاورزی با شرکت های دانش بنیان
مستر کار: رشد فناوری و تعامل آن با تولید در هر کشوری می تواند سبب جهش در تولید ناخالص داخلی آن کشور شود، به نحوی که توسعه شرکت های دانش بنیان در عرصه کشاورزی علاوه بر مزیت های خودکفایی، در حوزه امنیت غذایی نیز کشور را در جایگاه بهتری قرار می دهد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، کشاورزی دانش بنیان را نه فقط می توان مسیری برای افزایش تولید و راندمان در امتداد تامین امنیت غذایی دانست، بلکه کارشناسان آنرا ابزاری برای شفاف سازی و سالم سازی از هر نوع فساد در این بخش به حساب می آورند.
ارتقای امنیت غذایی با کشاورزی هوشمند
کشاورزی هوشمند را می توان همان کشاورزی دانش بنیان در نظر گرفت. تعداد شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ از ۲۸۱ شرکت به ۳۹۴ شرکت در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ بالا رفته اند. درصد رشد این شرکتها ۴۰ درصد است که در صورت حمایت های دولتی و وزارت جهاد کشاورزی از دستاوردهای این شرکتها به شکل درست، نه فقط بخش کشاورزی به منبع ارزآور اقتصاد تبدیل می شود، بلکه ثبات قیمتی و غیرقیمتی در محصولات خصوصاً کالاهای اساسی نیز ایجاد می شود.
مسائل و مشکلات اقتصادی چند سال اخیر در کشور سبب نااطمینانی و ناامنی اقتصادی برای شرکت های دانش بنیان و کاهش انگیزه ی تحقیق و سرمایه گذاری در این صنعت شده است.
در امتداد برقراری امنیت غذایی - اقتصادی بوسیله کشاورزی دانش بنیان و هوشمند، پیشنهاداتی ازجمله جمع آوری داده ها و اطلاعات پایه به عنوان اساس بخش کشاورزی دانش بنیان، توسعه انواع حمایت های دولتی از شرکت های دانش بنیان، نظارت بر شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی از طرف سازمان های نظارتی و بی طرف در امتداد حفظ اقتدار ملی، اختصاص منابع سرمایه گذار در بخش کشاورزی و اختصاص تسهیلات بلندمدت به این بخش ارائه می شود.
تعریف دانش بنیان در ایران
برمبنای ماده یک قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان مصوب ۱۳۸۹، این شرکتها بصورت ذیل تعریف شده اند: (شرکت ها و موسسات دانش بنیان، شرکتها یا موسسات خصوصی یا تعاونی هستند که بمنظور هم افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی(شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه(شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در عرصه فناوری های برتر و با ارزش افزوده ی فراوان خصوصاً در تولید نرم افزارهای مربوطه تشکیل می شوند.)
همانگونه که اشاره شد، بخشنامه تشخیص صلاحیت شرکت های دانش بنیان برمبنای رویکرد(خروجی محور) شکل گرفته است، به شکلی که در بند ۵ ماده ۱ آن، موسسات دانش بنیان برمبنای تولید کالا یا خدمات تعریف شده اند. در این بخشنامه خاصیت کالاهای دانش بنیان به این شکل تشریح شده است: ۱- در عرصه فناوری های بالا و متوسط به بالاست؛ ۲- دارای پیچیدگی فنی بوده و تولید و ادامه آن نیاز به تحقیق و توسعه دارد؛ ۳- عمده ارزش افزوده ی آن ناشی از دانش فنی و نوآوری است.
حذف واردات بذر با توسعه شرکت های دانش بنیان
به نظر پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سالانه ۳ میلیارد دلار واردات در عرصه های عمدتاً بذر محصولات سبزی و صیفی، دانه های روغنی، گیاهان قندی، کودهای شیمیایی، استارترها و پروبیوتیک ها به انجام می رسد که انجام قرارداد تجاری سازی با شرکت های دانش بنیان، به کاهش قابل توجه میزان واردات و خروج ارز از کشور کمک خواهدنمود.
دکتر «سیدمجتبی خیام نکویی»، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نیز، ۶ شهریور سال گذشته(۱۴۰۲) آگاهی داد که ضریب خودکفایی در بخش کشاورزی حدودا ۸۰ درصد است و کشور در بخشهایی از کشاورزی کمتر از ۲۰ درصد نیاز خودرا از خارج وارد می کند، با اینحال ۱۰ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز از کشور جهت تامین نیازهای محصولات کشاورزی خارج می شود و این مساله نشان دهنده اهمیت شرکت های دانش بنیان در امنیت غذایی در کشور است.
وی ادامه داد: تمرکز اصلی ما بر توسعه شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی است و اکنون بیش از ۸۶۰۰ شرکت دانش بنیان در عرصه های مختلف کشاورزی وجود دارد، البته سال ۱۴۰۱ پارک ملی علم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی کشور در استان البرز تأسیس شد و برنامه ریزی لازم بمنظور ایجاد ۱۵ دهکده فناوری کشاورزی استانی طی دو سال صورت پذیرفت، به نحوی که ظرفیت استقرار هر دهکده فناوری ۱۰۰ شرکت دانش بنیان است و پیش بینی شده است که ظرفیت استقرار ۲ هزار شرکت دانش بنیان را در ۱۵ استان کشور داشته باشیم.
تولید چند داروی زراعی در راه خودکفایی
"بایوگارد" نام محصول تولیدی یکی از شرکت های فناور است. میزان نیاز کشور به این محصول ۲ تا ۵ هزار تن در سال و برآورد فروش آن تا پایان امسال ۱۰۰ تن است. این محصول با هدف بهبود تغذیه و رشد گیاهان و کاهش یا مدیریت خسارت قارچ های بیمارگر خاک زاد در محصولات زراعی، باغی و گلخانه ای قابل استفاده می باشد.
"هایپرولایف" یک پروبیوتیک مقاوم به حرارت است که برای نخستین بار در کشور برای صنعت دام و طیور تولید شده است. میزان نیاز کشور به آن ۵۰۰ تا ۷۰۰ تن در سال است و همین طور فروش آن تا انتهای سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن برآورد شده است. با بهره گیری از این محصول قابلیت هضم پذیری مواد غذایی در روده کوچک بالا رفته و سبب کاهش ضریب تبدیل خوراک و افزایش راندمان تولید شده و بوسیله حذف رقابتی در دستگاه گوارش، از رشد و تکثیر باکتری های بیماری زا ممانعت به عمل می آورد.
"بایوبیون" از طرف یکی از شرکت های داروسازی دانش بنیان زیست فناوری عرضه شده و میزان نیاز کشور به این دارو یک میلیون و ۳۹۰ هزار جعبه در سال است. این محصول به عنوان مکمل آهن و زینک و مولتی ویتامین مصرف عمومی دارد و برای کم خونی ها خصوصاً کم خونی های شایع بانوان تجویز می شود.
ذرت رقم "هیبرید سینگل کراس جوین" ۴۵ به همت یکی از شرکت های کشت وصنعت دانش بنیان تولید شده است. میزان نیاز کشور ۱۲ تا ۱۴ هزار تن در سال و فروش ۲ هزار تن در سال برآورد شده است. این نوع ذرت، زودرس است و از قابلیت افزایش راندمان آب و پتانسیل بالا در تولید دانه برخوردارست.
"بلوس الکترونیکی" در یکی از شرکت های دانش بنیان به تولید رسید. میزان نیاز سالانه کشور به این محصول ۸۳ میلیون قطعه است و برآورد فروش آن ۱۰ میلیون قطعه خواهد بود. مصرف این مکمل در دامداری ها سبب کاهش هزینه های دام تا ۵۰ درصد خواهد شد.
پهپاد کشاورزی
پهپاد کشاورزی ساخت یک شرکت دانش بنیان پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف است که بتازگی در ششمین نمایشگاه اکسپوی ایران رونمایی شده است. لازم به ذکر است که سلامتی افراد در روش سنتی سمپاشی به علت تماس مستقیم با سم به خطر می افتد یا در روش دیگر که از تراکتورها برای سمپاشی استفاده می شود، ۲۰ تا ۳۰ درصد محصول زیر چرخ های تراکتور لطمه می بیند و به کشاورز ضرر وارد می کند، که در خیلی از موارد کشاورز از سمپاشی مزرعه منصرف می شود.
بگفته مدیرعامل شرکت دانش بنیان مذکور، این پهپادها دارای سرعت و قدرت بالایی هستند بطوریکه با پاشش یکنواخت روی کل زمین، قادرند با ۱۰ لیتر محلول هر هکتار را محلول پاشی کنند؛ همین طور سرعت کار در مقایسه با روش سنتی ۱۰ برابر افزایش خواهد یافت. بطورمثال در روش سنتی حداکثر تا ۵ هکتار را می توان در روز محلول پاشی کرد اما با بهره گیری از این پهپادها تا ۵۰ هکتار در روز قابل محلول پاشی است؛ تکنولوژی ساخت این پهپاد تنها در انحصار کشور آمریکا بوده و ایران به عنوان دومین کشور ارائه دهنده این تکنولوژی درحال عرضه این محصول است.
تولید الکل از ضایعات کشاورزی
یک شرکت دانش بنیان در تربت حیدریه(استان خراسان رضوی) که از سال ۱۳۹۵ فعالیت تحقیقاتی خودرا در عرصه مواد شیمیایی، نفت و گاز آغاز نموده است، موفق به تولید الکل از ضایعات کشاورزی شد. مدیر این شرکت دانش بنیان خرداد سال قبل(۱۴۰۲) اعلام نمود که در گذشته برخی شرکت های داخلی موفق به تولید الکل از نیشکر شده بودند اما تولید این محصول از ضایعات کشاورزی آن هم با خلوص و عیار بالا، سابقه نداشته است.
وی آگاهی داد که، این شرکت با فرمولاسیون خاص موفق به تولید گاز نفتی مایع و نیز ال پی جی یا گاز هیدروکربنی بوتان و پروپان نیز برمبنای استانداردهای زیست محیطی روز جهان شده است. این شرکت در شهرک صنعتی شماره یک تربت حیدریه با سرمایه گذاری افزون بر ۴۰ میلیاردریال و در زمینی به مساحت یک هزار و ۵۰۰ مترمربع درحال فعالیت است که برای توسعه کار خود نیاز به حمایت مسئولان استانی و کشوری دارد.
۱۸ نوآوری پارک ملی کشاورزی از آخرین دستاوردهای دانش بنیان زراعی
«محمدصادق خیاطیان»، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، ۱۳ اسفند ۱۴۰۲ در بازدید از پارک ملی علوم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، از ۱۸ طرح نوآورانه ی ۹ شرکت دانش بنیان مستقر در این پارک رونمایی نمود.
تعدادی از این طرح ها عبارتند از: بومی سازی سنسور سنجش فشار آب منفذی با تکنولوژی تار مرتعش برای نخستین بار در کشور، طراحی و ساخت پایلوت تحقیقاتی بازیابی املاح فلزات قلیایی خاکی از پساب، مزرعه چندمنظوره ی هوشمند کشت گلخانه ای، نهال سه اکوتیپ گیاه کبر، سرکه چوب فرح بخش، نماتدکش نماکوب، هیبرید بادمجان دلمه ای ۱۹۳۳، کود ماهی ماهکود، که هرکدام در امتداد خودکفایی در ارتقای کمیت به همراه کیفیت محصولات کشاورزی است.
برمبنای مطالب پیش گفته، شرکت های دانش بنیان نه فقط در تامین نیازهای کشاورزی کشورمان موثر واقع می شوند و از خروج ارز جلوگیری می کنند، بلکه دارای ظرفیت صادرات خیلی از محصولات خود هستند که سبب بازدارندگی وابستگی غذایی - اقتصادی کشورمان در عرصه کشاورزی شده اند. انتظار می رود با تاکید بر شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» بتوانیم نقش موثری در خلق فناوری و به کارگیری آن در تولید محصولات کافی و با کیفیت ایفا نماییم.
منبع: mastercar.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب